Bill Clinton "cảnh báo" Trung Quốc về tình hình biển Đông
Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton cảnh báo lãnh đạo Trung Quốc không nên hăm dọa các nước láng giềng có tranh chấp trên Biển Đông.
"Quan điểm của Mỹ là nên có một cách giải quyết. Nhờ đó Việt Nam, Philippines và các nước nhỏ hơn khác không bị lấn át bởi sự chênh lệch giữa họ và Trung Quốc", Fortune dẫn lời ông Clinton nói tại một hội thảo ở Quảng Châu.
Ông Clinton đề cập đến tình hình trên Biển Đông khi được hỏi về ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc trên trường quốc tế. Cựu tổng thống Mỹ nghi ngại về quan điểm của Bắc Kinh đòi thảo luận tay đôi với từng nước để giải quyết tranh chấp. Nếu làm như vậy, Trung Quốc có thể dùng vị thế nước lớn để dọa dẫm các nước nhỏ hơn như Việt Nam và Philippines, nếu những tiếng nói khác của quốc tế không tham gia vào việc đàm phán, theo ông Clinton.
Nói về sự khác biệt giữa tranh chấp ở Biển Đông và Hoa Đông, ông Clinton cho rằng nếu Trung Quốc và Nhật Bản tranh cãi về một số quần đảo, các nước trên thế giới có thể theo dõi vì cảm thấy hai bên khá cân bằng. Còn tại Biển Đông, tương quan lực lượng của Trung Quốc với từng nước có tranh chấp lại hoàn toàn chênh lệch. Cựu tổng thống Mỹ cũng cho rằng nên đánh dấu rõ ràng ranh giới lãnh thổ trên các vùng biển Hoa Đông và Biển Đông.
Tại Biển Đông, Trung Quốc có yêu sách gần như toàn bộ với đường lưỡi bò tự vẽ và bị nhiều nước lên án về tính hợp pháp. Tại biển Hoa Đông, Trung Quốc có tranh chấp với Nhật Bản quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, do Nhật kiểm soát trên thực tế.
Phát biểu của Clinton được đưa ra tại Hội thảo do Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương tổ chức. Đây là một công ty tư nhân của Trung Quốc, đứng thứ 166 trong danh sách 500 công ty toàn cầu do Fortune bình chọn năm nay. Có khoảng 1.000 người tham gia cuộc giao lưu với ông Clinton.
Hôm 16/7, Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương 981 về gần đảo Hải Nam sau hơn hai tháng hạ đặt trái phép tại vùng biển Hoàng Sa của Việt Nam. Các tàu hộ tống và máy bay của Trung Quốc trong thời gian đó liên tục đâm va vào các tàu của Việt Nam, thậm chí đâm chìm tàu cá của ngư dân Việt Nam, khiến dư luận quốc tế chỉ trích gay gắt và lo ngại căng thẳng sẽ dẫn tới xung đột. Trung Quốc đang tập trận bắn đạn thật ở vịnh Bắc Bộ và tuyên bố ngày mai bắt đầu tập trận tại Hoa Đông.
Trước khi đến Trung Quốc, ông Clinton hôm 18/7 đến Việt Nam trong khuôn khổ chuyến thăm 5 nước để thúc đẩy công việc của Quỹ Clinton, trong đó có vấn đề sức khỏe toàn cầu, tăng cường khả năng tiếp cận các loại thuốc chữa bệnh và tham dự hội nghị quốc tế lần thứ 20 về AIDS tại Australia.
Đây là một nhận định khá hợp lý trong điều kiện tranh chấp hiện nay, trừ Nhật Bản là có thể so sánh cân bằng với Trung Quốc thì hầu như các nước còn lại đều yếu thê hơn hẳn nếu đơn phương đàm phán. Nó cũng cho thấy quan điểm của Mỹ trước tình hình bất ổn tại biển Đông, nó nhằm hạn chế sức ảnh hưởng của Trung Quốc cũng như khẳng định Mỹ vẫn là "anh cả" của thế giới.
Năm Ảo